زلزله سال 1382 بم از جمله سوانح مخربی است که باعث کشته و مجروح شدن قريب به 50 هزار نفر و ويران شدن کامل نزديک به 80 درصد مناطق شهری و روستايی بم و بروات شد. پس از زلزله، بازسازی بم در دستور کار مسؤلان قرار گرفت. تلفات قابل توجه، گستردگی خسارات وارده، پيچيدگی و هزينه فراوان بازسازی منطقه و عوامل متعدد ديگر سبب شد تا حضور و مشارکت مردم (آسيب‌ديدگان) در بازسازی بم امری مهم و قابل تأمل به‌شمار آيد. در مقاله حاضر به بررسی مصاديق و چگونگی مشارکت مردم در بازسازی پس از زلزله 1382 بم پرداخته شده است. در همين راستا، اين تحقيق با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای (جهت تدوين چارچوب مفهومی) و مطالعات ميدانی (با حضور در شهر زلزله‌زده بم و مصاحبه با مردم و عوامل و نيز مديران ارشد بازسازی)، انجام گرفته است. از آنجا که تحقيق حاضر ماهيتی توصيفی - تحليلی دارد، بنابراين مبتنی بر شيوه‌ای کمی و کيفی و با استفاده از پيمايش به سرانجام رسيده است. در اين مطالعه، در روش کمی جهت تعيين ميزان قابليت اعتماد و پايايی پيمايش، از ضريب آلفای کرونباخ استفاده شده است. مقدار آلفای کل پرسشنامه برابر با 0.98 است. جهت تعيين روايی پرسش نامه، از روش اعتبار صوری و با مشاوره افراد ذيصلاح که در اين زمينه آگاهی داشته‌اند، استفاده گرديده است. نتيجه بررسی نشان می‌دهد که مديريت بازسازی با ارائه مدلی مبتنی بر حفظ هويت معماری و استحکام بم با محور قرار دادن مشارکت مردم، تلاش نمود تا مديريت کلان بازسازی را به نحوه نسبتاً مناسبی انجام دهد. عمده‌ترين محورهای مشارکت در آوار برداری، طراحی نقشه واحدهای مسکونی و ارائه مصالح ساختمانی تجلی يافت. در اين ميان، در آواربرداری و تهيه نقشه‌های ساختمانی بيشترين مشارکت صورت گرفته است و در ساير موارد، ميزان مشارکت نسبتاً متعادل بوده است. اگرچه مدل بازسازی بم بستر مشارکت بسيار فعال‌تری نسبت به ساير بازسازيهای قبلی فراهم ساخت اما با مشارکت به معنای واقعی فاصله داشت. دستيابی به اين آرمان نيازمند ظرفيت سازی وتوانمند سازی تمامی بازيگران عرصه بازسازی است.

واژه‌هاي كليدي: مشارکت، مديريت بازسازي، سياست هاي بازسازي، بازسازي بم

این مقاله در پایگاههای زیر نمایه شده است.

 www.isc.gov.ir) .1) پايگاه استنادی علوم جهان اسلام

 www.srlst.com) .2) مرکز منطقه ­ای اطلاع رسانی علوم و فن­آوری

 http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/110000139113901.pdf) .3) پايگاه اطلاعاتی علمی، جهاد دانشگاهی

 www.magiran.com ) .4 ) پايگاه اطلاعات نشريات کشور

5. (http://www.jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-51-5&slc_lang=fa&sid=1) فصلنامه مسکن و محیط روستا

در ادامه می توانید فایل را این مقاله دانلود نمایید.